‘HET IS JE OPDRACHT ALS BESTUURDER PUBLIEKE WAARDE TE CREËREN WAARMEE JE HET VERSCHIL MAAKT’
TIAS EXPERIENCE
‘Onze organisatie opereert precies op het terrein waar het in het programma van TIAS over gaat: waarde creëren voor het publieke domein.’ Aan het woord is Titia Bredée, directeur-bestuurder bij Nuffic, de Nederlandse stichting voor internationalisering van het onderwijs. Onlangs heeft Titia het Programma voor Bestuurders in Publieke en Non-profit sector van TIAS afgerond. ‘Je leert in lange lijnen denken en besturen, en de waardes van je organisatie met impact over te brengen en voor te leven.’
ONDERBOUWD EN TOEKOMSTBESTENDIG
Nuffic heeft deels een wettelijke taak ten aanzien van de uitvoering van kabinetsbeleid en voor een deel is het een onafhankelijke stichting. Daarmee bevindt de organisatie zich precies in het samenspel waarin publieke waardecreatie kan plaatsvinden. Publieke waarde creëren vanuit de waardes van de organisatie en van haarzelf als persoon en bestuurder, is ook precies wat Titia drijft in haar huidige functie. ‘Het is niet van: regel de processen even. Het is je opdracht als bestuurder publieke waarde te creëren waarmee je het verschil maakt. Daarbij hoort in mijn rol ook het puntig verwoorden waarom internationalisering van onderwijs van belang is en wat daarin een goede balans is.’ Om haar boodschap onderbouwd en toekomstbestendig over te kunnen brengen, besloot Titia een opleiding te zoeken die daarbij aansloot.
NIEUWE FUNCTIE, NIEUWE WERELD
Titia was net overgestapt van een bestuursfunctie bij een roc naar haar huidige functie middenin het Haagse politieke circuit. ‘Omdat dit een nieuwe wereld voor mij was wilde ik die beter snappen en weten hoe je daarin kunt sturen en bewegen. Daarnaast wilde ik een soort van “quick fix” voor alle kennis die ik nodig had in combinatie met de mogelijkheid om het daar met andere collega’s in het publieke domein over te kunnen hebben.’
DE BOODSCHAP OVERBRENGEN
Vragen waar Titia een antwoord op wilde, waren: Hoe borg je de waardes die je als organisatie wilt uitdragen? Hoe maak je het verschil in een organisatie als Nuffic? Hoe vat je alles wat je als organisatie doet goed samen? En hoe draag je dat dan uit? Hoe kan je in een gesprek het verschil maken, en hoe doe je dat snel? Titia: ‘Want vaak heb je maar een uur. In dat uur moet je behalve kennis maken, ook vanuit verbinding je boodschap overbrengen. Die gesprekken op bijvoorbeeld het ministerie, bij een hogeschool, een universiteit, of een vo-bestuur doen er echt toe. Mijn rol in die gesprekken is een soort schakel in de kralenketting, het punt dat samenbindt. Als je weet hoe dat werkt, kun je veel beter zo'n gesprek voeren en uiteindelijk publieke waarde creëren.’
‘Publieke waardecreatie is precies waar het in mijn functie om draait.’
WAAROM TIAS?
Op zoek naar de opleiding die bij haar nieuwe functie paste heeft Titia na onderzoek van verschillende opleidingen heel bewust voor TIAS gekozen. ‘De link tussen business en society die TIAS in dit programma vertaalt naar publieke waardecreatie, is precies waar het in mijn functie om draait. Daarnaast sprak mij de moduleopbouw aan waarin telkens op een andere manier naar het publieke domein en waardecreatie gekeken wordt. Maar ook de praktische tijdinvulling per module van telkens twee collegedagen met een overnachting, en huiswerk tussendoor, was een belangrijke overweging. Dat is goed te combineren met je werk. De nadruk die TIAS legt op het opbouwen van een netwerk speelde eveneens mee. Het is fijn om via een opleiding een Nederlands netwerk op te kunnen bouwen.’
Naam Titia Bredée
Functie Directeur-bestuurder bij Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationalisering van het onderwijs.
In deze rol is Titia eindverantwoordelijk voor het initiëren en financieren van projecten waarmee leerlingen en studenten van het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs en academisch onderwijs internationale ervaring kunnen opdoen zodat ze op basis van de internationale waardes die ze meekrijgen voorbereid zijn op de uitdagingen in de wereld van nu en de toekomst. Met subsidie van de Europese Commissie, het ministerie van Buitenlandse Zaken en van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, financiert Nuffic projecten van andere organisaties en instellingen.
Opleiding Programma voor Bestuurders in Publieke en Non-Profit Sector | Advanced Program ‘De wereld van het publieke domein is niet jouw verhaal of mijn verhaal, het is het verhaal van ons samen.’
FACET-OOG
Terugkijkend op wat ze geleerd heeft tijdens de opleiding komt het woord facet-oog bij Titia naar boven. “In de verschillende modules heeft TIAS er heel goed voor gezorgd dat je alle kanten van hetzelfde vraagstuk bekijkt. De theorieën en bijbehorende modellen over innovatie, governance, maatschappelijk ondernemerschap et cetera, komen voorbij. Daarna ga je de theorie toepassen door het daar met collega-bestuurders over te hebben in subgroepjes om vervolgens te merken dat zo’n discussie echt helpt. Verder krijg je gastcollege van boegbeelden uit heel verschillende sectoren in het publieke domein. Bijvoorbeeld een generaal uit het leger, een hoogleraar kerkgeschiedenis en een oud-directeur van de Extra beveiligde inrichting in Vught. Op die manier krijg je telkens een doorkijkje naar wat publieke waardecreatie betekent binnen de verschillende contexten van de gastsprekers. Echt voorbeelden waar je je aan kunt spiegelen, en waar je vervolgens in subgroepjes ook weer op reflecteert. Door deze benadering ontstaat er als het ware een facet-oog dat je rond kan draaien waardoor je alle kanten van publieke waardecreatie snapt.’
‘Dagelijks maak ik wel een situatie mee waarbij ik en passant een model voor me zie.’
GOUDEN COMBINATIE
De kennis uit de verschillende modules, samen met de gesprekken met collega-bestuurders, gevolgd door een wrap-up van elke module was voor Titia een gouden combinatie. ‘De theorie en de modellen die je stuk voor stuk kunt gebruiken, waarover is nagedacht door al die wetenschappers. Dat is toch heel fijn om te weten. En ook in welke traditie je zit. Het werk van een bestuurder in het publieke domein is gewoon een vak met een traditie van honderd jaar. Dat te realiseren helpt me enorm. Maar ook dat je daar zelf van op de hoogte bent, dat je zelf de stukken hebt gelezen en zelf ook weet welke mensen belangrijk waren in dit vak. Vervolgens de vergaarde kennis kunnen toepassen door het telkens terug te koppelen met collega-bestuurders naar de praktijk, gevolgd door een wrap-up van de twee vaste professoren over wat de module voor onze groep heeft opgeleverd, was voor mij ook heel waardevol. Dus je duikt de kennis in, praat er met elkaar over, en dan krijg je aan het eind een weefwerkje in de vorm van een samenvatting waar je heel veel van kan gebruiken. Dagelijks maak ik wel een situatie mee waarbij ik en passant een model voor me zie.’
‘De tijd nemen om na te denken en feedback te vragen, zit nu veel beter in mijn systeem.’
LEREN VAN ANDERE DEELNEMERS
Tijdens de verschillende modules is veel tijd beschikbaar om met elkaar informeel van gedachten te wisselen in een vertrouwelijke omgeving om zo elkaars visie te verdiepen en nieuwe denkstappen te maken. Titia: ‘Heel inspirerend om een mix van collega-bestuurders uit onder meer de zorg, gemeenten en het onderwijs beter te leren kennen en te spreken over hoe zij in hun praktijk staan en daarvan te leren. Een mooi voorbeeld daarvan is een directeur van een zorgboerderij, die ik sprak, met rust, voorspelbaarheid en regelmaat in haar manier van doen. Eerst nadenken en vragen stellen in plaats van dingen doen en regelen. Ik realiseerde me dat die kwaliteit niet alleen voor mij belangrijk is maar ook voor onze organisatie. In een wereld waarin iedereen wat anders vindt en situaties continu veranderen, is rust, reinheid en regelmaat heel belangrijk. Dan ben je meer een stoomschip dat langzamerhand de koers verandert. Door haar verhaal zag ik gelijk hoe dat werkt. Want als zij die rust niet zou hebben met haar cliënten, gaat het mis. Natuurlijk blijf je gewoon wie je bent. In mijn geval is dat vooral sturen op resultaten, maar de tijd nemen om ergens over na te denken en daar feedback op te vragen, zit nu veel beter in mijn systeem.’
Studiereis Harvard Kennedy School
Een van de masterclasses van het Programma voor Bestuurders in Publieke en Non-profit Sector is een studiereis naar de Harvard Kennedy School waarmee TIAS een samenwerkingsverband heeft. Titia: ‘Nadat we tijdens de verschillende modules in Nederland al die kennis hadden opgedaan en elkaar onderweg goed hadden leren kennen, gingen we naar de plek waar het gedachtengoed over publieke waardecreatie ooit begon. Precies de mensen van wie je al de boeken hebt gelezen, onder wie Mark Moore, stonden daar gewoon voor je neus. Dat was heel bijzonder.
Tijdens die week kwam alle kennis uit de verschillende modules nog een keer voorbij in projecten die je samen met anderen deed. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat oefenden we met het toepassen van alle geleerde manieren van kijken. Daardoor transformeerde het facet-oog dat je tijdens de modules had ontwikkeld weer tot één oog maar nu met een geïntegreerde blik waarin alle kennis samenkomt.’
PUBLIEKE WAARDE CREËREN
Uiteindelijk is het de bedoeling dat alle opgedane kennis en inzichten samen komen in het beter kunnen sturen op het creëren en versterken van publieke waarde. Voor Titia uit zich dat in twee kwaliteiten. ‘Allereerst zichtbaar zijn en in elk gesprek dat je hebt proberen meer waarde te creëren, wie je ook spreekt. De andere kwaliteit is goed nadenken over wat je over een jaar of twee jaar wil gaan doen. Want dan moet je vandaag al beginnen aan die verandering. Dat wist ik al wel, maar in het publieke domein gaat alles echt gepland en vooruitkijkend. Dus je moet altijd scenario's hebben. Maar, die kun je heel goed sturen. Je kunt altijd je eigen verhaal vertellen en aan anderen vragen of ze meegaan in dat verhaal om samen die stip op de horizon te zetten.
IMPACT VAN DE SCHAKEL IN DE KETTING
‘Als ik kijk naar wat we bijvoorbeeld de afgelopen jaren gedaan hebben’, verklaart Titia zich nader, ‘dan denk ik dat wij voor heel veel mensen, bijvoorbeeld in de lage- en middeninkomenslanden, met onze programma's echt het verschil hebben kunnen maken. Natuurlijk waren veel programma’s er al voordat ik bij Nuffic kwam. Maar doordat ik dat nu mag uitdragen, kan ik ook in het gesprek over een programma en over de opvolger daarvan heel goed nadenken en verwoorden waarom het programma van belang is. Dan noem ik altijd het voorbeeld van de rector van een universiteit in Indonesië die ik sprak. Die zei: “Uw programma heeft mijn leven veranderd. Daardoor ben ik nu rector van een universiteit. Als ik niet had mogen studeren, was het heel anders gegaan. Nu kan ik elke dag voor al mijn studenten het verschil maken.” En toen dacht ik: Dat is ‘m. Dit is waarom wij ons in het publieke domein begeven. Door het daarover te hebben met collega-bestuurders tijdens de opleiding, oefen je dat en krijg je het verhaal dat je wilt vertellen voor jezelf scherper en kun je tijdens elk gesprek als schakel in de ketting die leidt naar het creëren van publieke waarde, meer impact maken.’
PERSOONLIJK LEIDERSCHAP IN HET PUBLIEKE DOMEIN
Tot slot concludeert Titia met nadruk: ‘Alle modellen en theorie ten spijt, je persoonlijk leiderschap in wat je met je nieuwe kennis en netwerk doet, is het allerbelangrijkste. Dat je je kennis deelt, dat je aan anderen vraagt wat ze ervan vinden, dat je open staat voor nieuwe ontwikkelingen en daar samen een nieuw verhaal op maakt. Dat je, als dat nodig is, een collega uit je netwerk belt om even ergens over te sparren. We hebben bijvoorbeeld nog steeds onze app-groep. Dat wil ik trouwens ook nog noemen; je wordt tevens onderdeel van het alumni-netwerk van TIAS, een nog grotere wereld met bestuurders met kennis en ervaring die ook de opleiding hebben gedaan. Kortom, de wereld van het publieke domein is niet jouw verhaal of mijn verhaal, het is het verhaal van ons samen verhaal. Dat komt elke keer weer terug in het programma en daar kan je ook meteen wat mee. Creëren van publieke waarde is ons verhaal.’
‘Je krijgt het verhaal dat je wilt vertellen voor jezelf scherper.’
TIP VAN TITIA
‘Het programma brengt je zoveel aan onverwachte kennis en nieuwe inzichten dat je er hoe dan ook heel veel van leert. Het programma heeft me echt veranderd. Als je de mogelijkheid hebt, meteen doen.’
Publieke waarde creëren en het verschil maken?
Met het Programma voor Bestuurders in Publieke en Non-Profit Sector ontwikkel je de leiderschapskwaliteiten die nodig zijn in het complexe publieke domein. We bieden wetenschappelijke kennis, modellen en inzichten over strategie, innovatie, leiderschap en governance. Deze nieuwe kennis onderzoek je met je mededeelnemers en onze topdocenten in een vertrouwelijke omgeving. Hierdoor leer je vanuit een breder perspectief naar jezelf, de organisatie en actuele problematiek te kijken. Download de brochure en ontdekt of dit Advanced Program bij jou past.
DE BUSINESS SCHOOL VOOR LEIDERS VAN MORGEN
TIAS School for Business and Society is een plek voor leiders, professionals en managers, die net als jij op zoek zijn naar verandering. Die het beste uit zichzelf willen halen en impact willen creëren voor hun organisatie en haar omgeving. TIAS heeft een breed portfolio aan deeltijd masters, advanced programs, MBA-opleidingen, masterclasses, TIAS 8hr en maatwerk oplossingen.
Business and Society loopt als een rode draad door onze programma’s. Je ontwikkelt je op vier competentiegebieden: verantwoord leiderschap, samenwerking, business modeling en duurzame innovatie. Het is de combinatie van deze vier waarmee jij als leider van morgen je business transformeert en impact creëert.
Ben je benieuwd of TIAS de business school is die het beste bij jou past? Ontdek hier meer over TIAS School for Business and Society.
We maken graag kennis met je! Neem contact op voor een persoonlijk en vrijblijvend adviesgesprek.
Deze publicatie delen?
Vond je deze publicatie interessant, inspirerend of relevant? Deel deze dan in je eigen netwerk.
TIAS is de business school van Tilburg University en Eindhoven University of Technology.
NEVER STOP ASKING
TILBURG UNIVERSITY
EINDHOVEN UNIVERSITY
OF TECHNOLOGY