‘THEORIE IS BELANGRIJK MAAR JE LEERT MINSTENS NET ZOVEEL VAN ELKAAR’
TIAS EXPERIENCE
‘Wat ik vooral met de opleiding wilde bereiken, was weer leren, nieuwe kennis absorberen en vertalen naar de praktijk.' Aan het woord is Bas van Vugt, Executive Director bij Rabo Investments. Bas zit in de afrondende fase van zijn capstone project voor het Executive MBA-programma (EMBA) dat hij bij TIAS heeft gedaan. ‘Ik wilde geïnspireerd worden op de vraag hoe je bedrijven, groot en klein, succesvol kunt maken, en hoe je dit kunt operationaliseren rondom grote transitiethema’s.’
Purpose
Bas is bijna 14 jaar werkzaam geweest bij Heineken in binnen- en buitenland in verschillende rollen. Op een gegeven moment heeft hij de keuze gemaakt om weg te gaan, niet omdat het niet meer leuk was, integendeel. ‘Ik kreeg het gevoel dat ik meer wilde bijdragen. Purpose werd belangrijker voor mij. Ik besloot een sabbatical te doen met mijn gezin waarin er tijd was voor de zaken die echt belangrijk zijn. Daarna heb ik gesprekken aangeknoopt met mensen binnen mijn netwerk maar vooral ook buiten mijn netwerk. Zo kwam ik erachter dat Food & Agri de sector is waar mijn hart sneller van gaat kloppen. Voeding is een groot vraagstuk in relatie tot klimaatverandering en gezondheid maar ook in relatie tot de voedselvoorziening van 10 miljard mensen in de nabije toekomst. Ik realiseerde me dat dit zo fundamenteel is en er dus veel innovatie nodig is waar ik mijn bijdrage aan kan leveren.’
Interesse voor start- en scale-ups
Tegelijkertijd trok de wereld van start- en scale-ups Bas erg aan. ‘Om deze wereld binnen de Food & Agrisector waarin ik uiteindelijk langdurig aan de slag wil, goed te begrijpen, besloot ik me bezig te gaan houden met investeringen op dit vlak. Toen werd ik gevraagd om aan boord te komen bij Rabo Investments, juist op dit stuk. Omdat ik me breed wilde ontwikkelen en tegelijkertijd een verdieping zocht op Food & Agri, ging ik op zoek naar een opleiding. Voordat ik wegging bij Heineken had ik al een soort mini MBA gedaan bij INSEAD in Frankrijk. Dat smaakte naar meer. Ik wilde alle MBA-kennis absorberen en dit combineren met het eigen maken van de wereld van Food & Agri.’
Bedrijven succesvol maken
Bas: ‘De EMBA van TIAS in combinatie met verdieping op Food & Agri door Wageningen University & Research (WUR) sloot daar perfect bij aan. Om het kwartaal gingen we naar Wageningen om hetgeen wat we geleerd hadden in het algemene EMBA-deel van TIAS toe te passen op Food & Agri casuïstiek met extra verdieping vanuit de WUR. Wat ik vooral met de opleiding wilde bereiken, was weer leren, kennis absorberen en geïnspireerd worden op de vraag hoe je bedrijven, groot en klein, succesvol kunt maken, en hoe je dit kunt operationaliseren rondom grote transitiethema’s. Ik wilde met name verdieping op wat Food & Agri anders maakt dan andere sectoren en welke dynamieken ik daarvoor moet en wil begrijpen.’
‘De combinatie van business en society vind ik sterk.’
Nog een reden om voor TIAS te kiezen
‘Leiderschapsontwikkeling speelde een rol maar was niet de belangrijkste afweging’, gaat Bas verder. ‘Alhoewel, een andere reden waarom ik voor TIAS heb gekozen is dat je naast het stuk EMBA ook een stuk society meekrijgt. De combinatie van business en society vind ik sterk. Je kunt niet meer puur vanuit businessperspectief een organisatie leiden. Met name de rol die bedrijvigheid inneemt en in toenemende mate moet gaan innemen als het gaat om sociaal maatschappelijke thema’s in belang van het grotere goed, vraagt om een ander soort leiderschap. Dan gaat leiderschap over echt begrijpen waarom iets belangrijk is voor business en society en nog meer over het bij elkaar brengen van mensen om uiteindelijk de transities tot stand te brengen. Dat doe je alleen maar door elkaar te vinden, niet door te polariseren. Dit kwam heel goed tot uiting in het programma.’
Naam Bas van Vugt
Functie Executive Director bij Rabo Investments. In deze functie is Bas verantwoordelijk voor strategische investeringen in start-ups en scale-ups vanuit thema’s die belangrijk zijn voor de maatschappij en Rabobank, zoals de food systems transitie en energietransitie, maar ook fintech.
Opleiding EMBA in combinatie met verdieping Food & Agri i.s.m. Wageningen University ‘Je kunt niet meer puur vanuit businessperspectief een organisatie leiden. Met name de rol die bedrijvigheid inneemt en in toenemende mate moet gaan innemen als het gaat om sociaal maatschappelijke thema’s in belang van het grotere goed, vraagt om een ander soort leiderschap.’
Leiderschapsontwikkeling Wat Bas vooral waardeert aan het leiderschapsprogramma van de EMBA is de manier waarop de gelegenheid wordt gegeven aan studenten om van elkaar te leren. ‘Daardoor leer je met name over jezelf. Je gaat jezelf vergelijken met anderen omdat je zaken bij anderen ziet waarvan je je gaat afvragen hoe je dat zelf doet. Je bent op elk moment van de opleiding met elkaar bezig in groepen. Dat geeft een andere dynamiek dan een werksituatie waarin je vanuit leiderschap of een bepaalde discipline een positie hebt. Op het moment dat je in groepen werkt waarin iedereen gelijk is, ben je heel erg je eigen rol aan het zoeken. In sommige situaties pak je een rol omdat anderen hem niet pakken, maar net zo goed pak je een rol niet omdat een ander hem wel pakt. Dat heeft mij geleerd veel bewuster te zijn over een rol die ik in een groep wel of niet wil pakken op verschillende momenten. Vooral de context is hierbij leidend vanwege de verschillende mensen en verschillende rollen in zo’n groep.’
Trail in Oostenrijk: Vergroten van zelfbewustzijn door elkaar te helpen
Een van de programmaonderdelen van de EMBA is de trail in Oostenrijk. Voor Bas een waardevolle aanvulling. ‘Een paar dagen de tijd hebben om met jezelf bezig te zijn voelt als een cadeautje. Wat ik er vooral heb uitgehaald en wat mij heel erg aansprak was hoe fijn het is om met een groep gelijkgestemden samen te zijn en vooral elkaar te kunnen helpen. Doordat je parallellen ziet met je eigen ervaringen, merk je dat dit ook redelijk snel lukt. Dat voelde als een warm bad. Natuurlijk leer je tijdens de verschillende modules van de EMBA veel qua kennis, maar je leert minstens net zoveel door het met elkaar te hebben over de individuele leervragen van elkaar. De trail heeft echt mijn zelfbewustzijn vergroot, niet door er voornamelijk zelf mee bezig te zijn, maar vooral door er met anderen mee bezig te zijn. Daar ontstaan ook sterke vriendschappen uit.’
Trail-activiteiten
‘De dagen van de trail begonnen bij het krieken van de dag met lichamelijke oefeningen om bewustzijn te creëren van de samenwerking tussen lichaam en geest, gevolgd door een wandeling of stevige hike, afgewisseld met meditatie en ruimte om na te denken over onderwerpen en daarop te reflecteren; solo, een-op-een of in kleine groepjes.’
‘Je leert de verbanden te zien, de afhankelijkheden, hoe zaken op elkaar ingrijpen.’
Van brede visie naar scherp beoordelingsvermogen ‘Je ontwikkelt een brede visie door je bewustzijn te verruimen aan de hand van een soort 360 view die ook nog eens op verschillende dimensies zit’, vertelt Bas verder. En je leert kijken vanuit een macroperspectief. Bijvoorbeeld vanuit financiële markten, maar ook vanuit maatschappelijke en geopolitieke perspectieven zodat je veel beter ziet hoe dat soort bewegingen doorwerken in bedrijvigheid. Dit helpt je ook meer de verbanden te zien, de afhankelijkheden, hoe zaken op elkaar ingrijpen. Dat scherpt je beoordelingsvermogen aan waardoor je snel zaken aan elkaar kunt knopen.’
Persoonlijke transitie Als Bas naar zijn persoonlijke ontwikkeling kijkt, merkt hij op dat de opleiding hem heel duidelijk heeft gemaakt wat zijn sterke en zwakke punten zijn. ‘En vooral ook waar ik energie van krijg. Waar ik iets mee wil en iets mee kan, waarin ik het verschil kan maken. Maar ook dat je door alles wat je meekrijgt wordt geïnspireerd om actie en eigen verantwoordelijkheid te nemen. Zo heb ik samen met een medestudent een grootschalige hulpactie opgezet voor vluchtelingen uit Oekraïne. Het gevoel van een verschil te willen maken wat wordt vergroot tijdens de opleiding, heeft hier zeker mee te maken.’
Rwanda-reis: plaatselijke ondernemers helpen met advies
De reis naar Rwanda, een nieuw onderdeel van de EMBA, is zo opgezet dat deelnemers echt het land in gaan en plaatselijke ondernemers helpen. Bas: ’Deze ervaring had ik absoluut niet willen missen. Afgezien van het feit dat Rwanda heel mooi is en ook heel bijzonder vanwege de recente historie en de impact die dat nog steeds heeft op de maatschappij, was het heel goed dat we vrij snel gekoppeld werden aan plaatselijke bedrijven die een vraag hadden. We gingen letterlijk en figuurlijk het veld in om de problemen van met name food- en agribedrijven vanuit verschillende perspectieven echt te snappen zodat we vervolgens met een advies konden komen. Dan is het leuk om te zien dat de bedrijven daar echt iets aan hebben.’
De centrale rol van verbinding
Wanneer Bas nadenkt over wat de Rwanda-reis hem heeft opgeleverd noemt hij zijn drie belangrijkste inzichten. ‘Bij het tot stand brengen van verandering of een transitie gaat het over het verbinden van mensen rondom een thema of topic. Kenmerkend aan Rwanda is dat de cultuur juist heel erg de verbinding weer nodig heeft vanwege de recente geschiedenis. Dus dat stuk verbinding met elkaar en daarmee elkaars standpunt goed begrijpen stond heel erg centraal.’
De relevantie van ondernemerschap
‘Daarnaast gaat het in developing markets echt veel meer dan bij ons om ondernemerschap. Dus hoe je kansen grijpt en zaken snel eigen maakt zodat je echt het verschil kunt maken. Als je het dan hebt over het verschil maken, gaat het niet alleen over het opzetten van new business, maar vooral ook, in de context van food en agri, over hoe relevant het is. De vragen van ondernemers gingen met name over zaken die direct of indirect een grote bijdrage leveren aan de maatschappij op het gebied van voedselvoorziening of voedselveiligheid.’
Een mooie toets
‘En, omdat je met elkaar in een compleet andere setting komt, was de Rwanda-reis ook een mooie toets met de vraag: kun je wat je eerder aan kennis en vaardigheden hebt opgedaan in de praktijk brengen in een volledige andere situatie en volledige andere context? Daar leer je ontzettend veel van, ook weer over jezelf.’
Verbinden op alle niveaus
Een vaardigheid waarvan Bas opnieuw de bevestiging kreeg dat hij daar het verschil in kan maken is verbindingen maken. ‘De laatste jaren bij Heineken was ik werkzaam in het naar de markt brengen van grote innovaties in verschillende geografieën. Dat vond ik het allerleukste omdat daar voor mij alles samenkwam. Dat betekent verbindingen leggen op abstract conceptueel niveau, het doordenken naar de praktijk en executie organiseren, en mensen bij elkaar brengen rondom een onderwerp, idee of concept en zorgen dat iedereen zijn bijdrage aan kan leveren. Dat heeft uiteraard met leiderschap te maken alhoewel leiderschap voor mij allereerst betekent dat je leiding neemt over jezelf en je eigen ontwikkeling.’
Capstone project: Plantaardige kaas en gedragsverandering
Bas heeft voor zijn capstone project een onderwerp gekozen dat belangrijk is voor de food system transitie, en wat hij zelf als consument belangrijk vindt. Het gaat om de vraag hoe plantaardige kaas van het merk WildWestLand bij meer mensen dan alleen vegans letterlijk en figuurlijk op het menu komt. WildWestLand is een initiatief van de oprichters van de Vegetarische Slager in een joint venture met Westland Kaas. De ambitie is om met plantaardige kaas dierenleed en de negatieve impact op het klimaat als gevolg van de productie van kaas uit koemelk te voorkomen, en tevens een gezonder alternatief te bieden.
Bas: ‘In het kader van het capstone project hou ik me vooral bezig met de vraag hoe je een gedragsverandering teweeg kunt brengen zodat meer mensen willen kiezen voor plantaardige kaas. Daarbij focus ik me op de verschillende drijfveren van consumenten, zoals sociale, cognitieve en functionele drijfveren, en in welke volgorde je daar op welke momenten het beste gebruik van kunt maken. In mijn advies gaat het vooral om welke deelgroepen van consumenten je als eerste moet aanspreken op welke manier, op welke momenten, via welke kanalen en met welke uitingen, gebruikmakend van een bepaalde volgorde in deze drijfveren. En verder hoe je dit vervolgens kunt oppakken voor grotere groepen consumenten zodanig dat er een gedragsverandering teweeg wordt gebracht die beklijft.’
Kennis concreet maken
Bas: ‘Terugkijkend op de opleiding zijn verschillende momenten geweest dat ik heel veel kennis en vooral inspirerende verhalen heb meegekregen. Zaken waarvan ik dacht daar kan ik iets mee op het stuk Food & Agri. Samenvattend gaat het in de opleiding over inhoudelijke kennis en een groot stuk leiderschap. Maar daardoorheen gevlochten gaat het net zo goed over wat je van elkaar leert. Dat heeft me heel veel gebracht en op momenten aangenaam verrast. Wat ik tot slot heel sterk vind aan de opleiding is dat je na elke module gevraagd wordt een paper te schrijven over hoe je de geleerde kennis toepast in je eigen werksituatie. Je wordt zo gedwongen echt goed na te denken over wat het geleerde betekent voor de praktijk. Je maakt de kennis als het ware concreet voor vandaag en morgen.’
TIP VAN BAS
‘Wanneer je een EMBA overweegt, spelen natuurlijk rationele argumenten mee, maar ik denk dat het ook gaat om het gevoel dat je erbij krijgt. Wat mij aansprak aan TIAS, was dat je in een relatief kleine groep van 30 tot 35 deelnemers, echt met elkaar voor twee jaar een proces in gaat waardoor je elkaar heel goed leert kennen en kunt helpen. Als die aanpak goed voelt en de inhoud van het programma sluit aan bij je leerbehoefte, dan hoef je er niet zo lang over na te denken. Gewoon doen!’
Toekomstbestendig worden in leiderschap en strategisch denken
Er is leiderschap en strategisch denken nodig om de juiste bruggen te bouwen en de organisatie te mobiliseren. De Executive Master of Business Administration (EMBA) helpt je jouw wendbaarheid in complexe, veranderende omgevingen te vergroten - op basis van een goed begrip van zaken.
Door intensieve aandacht voor je persoonlijke ontwikkeling en leiderschapskwaliteiten kun je je nieuwe vaardigheden eigen maken. Zo weet je in situaties die zowel brede als diepgaande kennis vereisen, welke vragen je moet stellen en hoe je moet handelen. Zo maak je het verschil. De Engelstalige EMBA is een top-ranked 2-jarige opleiding waarbij je werk, studie en privé kunt combineren.
DE VOLGENDE STAP
Wat past voor jou? Heb je interesse om samen je leervraag uit te diepen, de mogelijkheden te bespreken en tot het best passende leertraject te komen? Ik help je graag ontdekken welk leertraject goed aansluit bij jouw ambities, leerdoelen en fase in je carrière.
TIAS is de business school van Tilburg University en Eindhoven University of Technology.
NEVER STOP ASKING
TILBURG UNIVERSITY
EINDHOVEN UNIVERSITY
OF TECHNOLOGY